De arbeidsmarkt is meer dan ooit in beweging. Op dit moment wordt door veel partijen waaronder sociale partners, UWV, gemeenten, onderwijsinstellingen, SBB, landelijke en regionale initiatieven in het kader van de bestrijding van de coronacrisis volop ingezet om werknemers van werk dat stilligt of stopt naar ander werk te begeleiden. Inmiddels is iedereen ervan overtuigd dat een leven lang ontwikkelen hier onlosmakelijk mee verbonden is. Nu, maar ook in de toekomst is dat een belangrijke succesfactor voor mensen om weerbaar en wendbaar te zijn op een steeds veranderende arbeidsmarkt. Inzetten op duurzame inzetbaarheid is voor zowel werknemers als werkgevers een must. Hierbij biedt het fijnmaziger kijken naar wat mensen al in huis hebben en welke mogelijkheden zij daarmee hebben, al dan niet met gerichte scholing, veel kansen.
De SER Actie-agenda leven lang ontwikkelen (LLO) richt zich op het versterken van de leercultuur in Nederland. Eén van de kernthema’s daarvoor is het beter zichtbaar maken en waarderen van vaardigheden, competenties en kennis (skills) van werkenden en werkzoekenden. Dit is belangrijk om goed te kunnen duiden welke waarde mensen hebben opgebouwd voor de arbeidsmarkt en wat eventueel nodig is om een betere match te kunnen maken met de vraag. Het meer op skills gericht zijn komt niet in de plaats van regulier onderwijs als basis voor scholing en ontwikkeling, het is een verrijking ervan ten behoeve van de gehele beroepsloopbaan. Dit inspiratiedocument dient ter ondersteuning van de ambitie om tot een meer op skills gerichte arbeidsmarkt te komen. Hiervoor is het essentieel om de waarde van skills juist en betrouwbaar te kunnen uitdrukken.
De skillsgerichte arbeidsmarkt vormt de sleutel voor onder andere het verbeteren van het matchingsproces bij vacaturevervulling, het in kaart brengen van (ontbrekende) skills van (toekomstige) werknemers, het ontwikkelen van strategisch personeelsbeleid en het gericht afstemmen van scholingsaanbod op de vraag naar gewenste leeruitkomsten en skills. Hiermee worden optimale mogelijkheden gecreëerd voor werkenden en werkzoekenden om zich efficiënt te blijven ontwikkelen en zo wendbaar te blijven op de steeds veranderende arbeidsmarkt. De onderstaande uitgangspunten en oplossingsrichtingen zullen de komende tijd verder worden uitgediept.
Dynamischer wordende arbeidsmarkt
De inrichting en organisatie van werk in beroepen en banen wordt dynamischer. Werk verandert steeds sneller en wordt steeds vaker opgevat als een verzameling van taken, die mogelijk ook weer opgesplitst kunnen worden. Taken worden functies, waardoor deze beschikbaar komen voor werknemers met een ander skillsprofiel. Technologie versterkt deze ontwikkeling: technologie beïnvloedt niet zozeer beroepen of banen als geheel, maar vooral delen van banen en beroepen (dus taken en sets van taken). Voor de aanbodkant geldt dat skills van werkenden direct gelinkt zijn aan taken. Skills zijn de noodzakelijke voorwaarden voor de competente uitvoering van taken. Het dynamische karakter van de arbeidsmarkt wordt dus vooral zichtbaar en merkbaar op het niveau van taken en de daarbij behorende skills. Als deze veranderen, verandert de inhoud van het werk en eventueel het beroep (dat soms zelfs verdwijnt). Daarnaast zijn er grote transities op de arbeidsmarkt gaande, denk aan de gevolgen van de energietransitie en vergrijzing. Ook is er sprake van discrepantie in vraag en aanbod tussen krimp- en krapteberoepen.
Transities in loopbanen
De veranderingen op de arbeidsmarkt leiden tot meer transities in loopbanen van de beroepsbevolking. Op deze transitionele arbeidsmarkt zullen mensen meer overgangen maken binnen en buiten organisaties en van bedrijf, sector, functie, rol, dienstverband en/of beroep zullen moeten of willen wisselen. In de levensloop en loopbaan van mensen zullen periodes van werk, (om-, bij- en op-scholing), zorg en verlof elkaar steeds vaker af kunnen gaan wisselen. Een meer op skills gerichte arbeidsmarkt ondersteunt en vergemakkelijkt deze overgangen. Het faciliteren van overgangen/overstaproutes op een efficiënte en motiverende wijze, gericht op te ontwikkelen skills, is een belangrijk en urgent thema. De huidige coronacrisis maakt dit duidelijk, er is nu extra aandacht voor de overgang van werk naar werk.
Neem contact op met SWITCH Loopbaanadvies voor advies en tips ten aanzien van loopbaanontwikkeling.
Meer informatie (SER):